Punktowe testy skórne należą do testów bezpiecznych i wiarygodnych. Wykonuje się je w celu wykrycia lub potwierdzenia uczulenia u pacjentów z podejrzeniem chorób alergicznych, w tym alergicznego nieżytu nosa, alergicznego zapalenia spojówek, astmy atopowej, atopowego zapalenia skóry. Testy te są szczególnie przydatne w diagnozowaniu uczulenia na alergeny powietrznopochodne, takie jak pyłki roślin (traw, drzew i chwastów), roztocze kurzu domowego, alergeny zwierząt lub grzyby pleśniowe. Skórne testy punktowe można wykonać także z alergenami pokarmowymi u chorych z podejrzeniem alergii pokarmowej, kiedy objawy występują krótko po spożyciu uczulającego pokarmu.
W skład zestawu punktowych testów skórnych z alergenami powietrznopochodnymi wchodzą następujące alergeny:
- drzew: brzoza, olcha, leszczyna
- pyłków traw
- pyłków chwastów: bylica pospolita
- zwierząt: kot
- roztoczy kurzu domowego
Testy te przeprowadza się zwykle w obrębie wewnętrznej powierzchni przedramienia, na obszarze skóry, na której nie ma żadnych chorobowych wykwitów. Najpierw nakłada się kropelki badanych alergenów oraz roztworów kontrolnych, które następnie delikatnie wprowadza się do skóry za pomocą specjalnego jednorazowego nożyka, zwanego lancetem. Ostrze lancetu ma 1 mm długości, dlatego nakłucie skóry jest praktycznie niebolesne. Nakłucie skóry w miejscu nałożenia alergenu jest konieczne, aby wystąpiła reakcja. W ten sposób alergen wprowadza się do górnych warstw skóry, gdzie znajdują się niezbędne komórki dające natychmiastowy odczyn widoczny na skórze.
Wyniki odczytuje się po 15-20 minutach od nałożenia alergenów i nakłucia skóry. Jeśli w miejscu nałożenia alergenu pojawi się świąd oraz bąbel o odpowiedniej wielkości, wynik uznaje się za dodatni.
Po 30-60 minutach reakcja uczuleniowa ustępuje samoistnie.
Bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie do punktowych testów skórnych!!!
Przed wykonaniem punktowych testów skórnych na około 7-10 dni należy odstawić doustne leki przeciwhistaminowe*.
Na okolicę skóry, w której będą zakładane punktowe testy skórne nie należy stosować maści zawierające glikokortykosteroidy (np. Cutivate, 1% Hydrocortisonum, Locoid), inhibitory kalcyneuryny (Protopic, Elidel) oraz leki przeciwhistaminowe.
Testy skórne nie powinno się wykonywać w trakcie leczenia glikokortykosteroidami doustnymi lub krótko po ich odstawieniu.
Przed testami nie ma potrzeby odstawiać leki przyjmowane dospojówkowo, donosowo i wziewnie. Nie mają one wpływu na wynik punktowych testów skórnych.
Testy skórne wykonuje się u osób zdrowych, bez infekcji układu oddechowego, zaostrzenia astmy i innych ciężkich lub ostrych chorób.
Nie wykonuje się testów skórnych u kobiet w ciąży.
*Przykładowe nazwy leków przeciwhistaminowych:
– desloratadyna (Aerius, Alerdes, Aleric, Dasergin, Dasselta, Delortan, Deslodyna, Desloratadine, Dynid, Goldesin, Hitaxa, Jovesto, Aerinaze)
– loratadyna (Claritine, Flonidan, Loratadyna Galena, Loratadyna Pylox, Loratan)
– lewocetyryzyna (Alergimed, Cezera, Contrahist, Lirra, Nossin, Xyzal, Zenaro, Zyx)
– cetyryzyna (Alermed, Allertec, Amertil, Cetip, Letizen, Zyrtec, Cirrus)
– bilastyna (Adablix, Bilaflex, Bilagra, Bilant, Bilargena, Bilastine, Clatexo, Clatra)
– rupatadyna (Rupafin, Rupaller, Rupatadine, Rupiron, Rupoclar, Rupurix)
– feksofenadyna (Telfexo, Allegra, Fexofast, Telfast)
– Ketotifen
– Clemastinum
– prometazyna (Diphergan)
